Bình giảng bài thơ Xúc cảnh của Nguyễn Đình Chiểu

Đề bài: Bình giảng bài thơ Xúc cảnh của Nguyễn Đình Chiểu

Bài làm:

“Chở bao nhiêu đạo thuyền không thẳmĐâm mấy thằng gian bút chẳng tà.”

Đó chính là quan điểm sáng tác của nhà thơ Nguyễn Đình Chiều – một nhà thơ nổi tiếng của nền văn học trung đại Việt Nam. Ông đã để lại cho đời sau nhiều tác phẩm nổi tiếng mang tính nhân đạo sâu sắc, trong đó có bài thơ “Xúc cảnh” đã để lại bao ấn tượng trong lòng người đọc. Bởi đó là lời bộc bạch tâm sự của tác giả trước thời thế của đất nước.

Mở đầu bài thơ, đó là nỗi lòng băn khoăn lo lắng trước thời thế của đất nước:

“Hoa cỏ ngùi ngùi ngóng gió đôngChúa Xuân đâu hỡi có hay không?”

Hình ảnh đầu tiên hiện ra “hoa cỏ” một hình ảnh ẩn dụ cho những con người Việt Nam, mà cũng chính là tác giả đang ngóng chờ “gió đông”- một điều kì lạ sẽ đến với đất nước. Tâm tư của ông đang đắm chìm vào một mong muốn, mong muốn điều kì diệu sẽ đến với đất nước trong hoàn cảnh khó khăn này. Tác giả luôn ao ước sao, quốc thái dân an, nhân dân được hưởng ấm no, hạnh phúc. Với câu hỏi tu từ, một câu hỏi, không biết có câu trả lời không dành cho chúa Xuân, thể hiện sự mỏng manh, một điều không chắc chắn về tình cảnh đất nước lúc bấy giờ.

Nguyễn Đình Chiểu luôn dõi theo tình hình quốc gia, trong từng thời khắc lịch sử:”Mây giăng ải Bắc trông tin nhạn

Ngày xế non Nam bặt tiếng hồngBờ cõi xưa đà chia đất khácNắng sương nay há đội trời chung.”

Qua những câu thơ này, ta càng thấy được tội ác của kẻ thù. Ở đây, tác giả đã phải sử dụng “mây giăng ải Bắc” “xế non Nam” để chỉ tội ác của kẻ thù, làm cho đất nước dân chúng sống trong bất ổn, tiêu điều mà mờ mịt. “Trông tin nhạn” – tác giả cũng như người dân đang trông ngóng một điều tốt lành, một tin vui, nhưng nó lại thật mong manh “bặt tiếng hồng”. Bờ cõi giờ đây đã bị chia cắt, nhân dân sống trong lầm than cực khổ bởi sự nô lệ áp bức của bọn xâm lăng. Nỗi uất ức, tức giận dường như đã đạt đến đỉnh điểm, khiến tác giả phải thốt lên “há đội trời chung”. Câu thơ khiến cho người đọc biết được cái hiện thực đau đớn bấy giờ, bị mất nước, mất quyền làm chủ, lòng tác giả càng căm hận quân thù.

Hai câu kết, tác giả mong muốn đất nước sẽ xuất hiện kì tích, mong sao người đứng đầu đất nước nghĩ cách để lấy lại giang sơn:

“Chừng nào thánh đế ân soi thấuMột trận mưa nhuần rửa núi sông.”

Dường như mọi niềm tin, hi vọng được dồn vào trông cậy “thánh đế”. Nhân dân mong nhà vua hãy tìm cách để giành lại độc lập dân tộc. Hãy thấu hiểu lòng dân, ra tay cứu dân cứu nước, trả lại sự bình an ấm no cho nhân dân. Phải là một con người yêu nước thương dân, tác giả mới có thể viết ra những vần thơ đầy xúc động và chân thành đến vậy.

Chỉ với tám câu thơ, ta có thể thấy được tấm lòng rộng lớn của tác giả đối với dân tộc. Dù cặp mắt của ông bị mù, nhưng cũng không thể ngăn cản được ý chí muốn góp công sức của mình cho đất nước. Ông dùng chính ngòi bút của mình để sáng tác ra những tác phẩm nhân đạo, tố cáo những tội ác của bọn xâm lăng. Ông luôn xứng đáng là một nhà thơ – một ngôi sao sáng trong nền văn học trung đại Việt Nam.

https://thuthuat.taimienphi.vn/binh-giang-bai-tho-xuc-canh-cua-nguyen-dinh-chieu-42112n.aspx Bài thơ Xúc Cảnh là tác phẩm nổi tiếng của nhà thơ Nguyễn Đình Chiểu, bên cạnh bài làm văn Bình giảng bài thơ Xúc cảnh của Nguyễn Đình Chiểu, học sinh và giáo viên tham khảo thêm các bài làm văn mẫu như Phân tích bài thơ Xúc cảnh của Nguyễn Đình Chiểu hay cả những phần Soạn bài Xúc cảnh. Chắc chắn những tài liệu hữu ích sẽ giúp cho quá trình tìm kiếm tài liệu và học tập của các em học sinh đạt kết quả tốt nhất.